تاثیر باکتریهای محرک رشد (pgpb) بر عملکرد و صفات کمی و کیفی دو رقم برنج

به منظور مطالعه اثر باکتریهای محرک رشد گیاه بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 در مزرعه تحقیقاتی موسسه ی تحقیقات برنج کشور در استان گیلان به اجرا در آمد. در این تحقیق، عامل رقم در 2 سطح (هاشمی و خزر) و تلقیح بذر با باکتری محرک رشد در 8 سطح (p. fluorescents strain 93 , p. fluorescents strain 103, p.fluorescents strain 136, p. fluorescents strain 168, p. fluorescents strain 169, p. fluorescents strain 177 p.fluorescents strain 4, به همراه یک تیمار شاهد (بدون باکتری)) در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: قطر ساقه، طول و عرض برگ پرچم، تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، تعداد روز تا رسیدگی، شاخص سطح برگ، وزن خشک، عناصر معدنی در بافت گیاهی و خاک، عملکرد بیولوژیک، طول خوشه، عملکرد دانه، تعداد دانه در خوشه، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و شاخص برداشت. در این آزمایش، اثر رقم و اثر باکتری بر اکثر صفات مورد مطالعه معنی دار بود، اما اثر رقم در باکتری به جز در اجزای عملکرد، معنی دار یافت نشد. نتایج آزمایش نشان دهنده تاثیر باکتریها بر روی ارقام بود. در این آزمایش در اکثر ویژگی های مورد مطالعه، رقم خزر نسبت به رقم هاشمی واکنش بهتری نشان داد. نتایج نشان داد که باکتری های محرک رشد باعث بهبود خواص کمی و کیفی برنج نسبت به شاهد شده بودند. استفاده از این ریزجانداران باعث افزایش نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و آهن در گیاه شد، اما بر روی جذب منیزیم تأثیری نداشت. در بین سطوح مختلف باکتری، تیمار تلقیح بذر با سویه های 168، 177 و 93 نسبت به بقیه سویه ها اثر معنی داری بر صفات مورد ارزیابی داشت. تلقیح بذر با باکتریها باعث بهبود ویژگی های مورد مطالعه در خاک نیز شد و جمعیت ریزجانداران موجود در خاک در تیمارهای تلقیح با باکتری افزایش نشان داد. استفاده از باکتری های محرک رشد باعث کاهش نیتروژن و فسفر قابل جذب خاک، اما باعث افزایش میزان پتاسیم خاک گردید. یافته های این تحقیق نشان داد که باکتری های محرک رشد به دلیل تأثیر بر افزایش رشد و جذب عناصر غذائی بویژه فسفر و نیز افزایش سطح تماس ریشه با خاک می توانند منجر به افزایش عملکرد گیاه گردند.